Το νέο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος, απεστάλη στην ΚΕΔΕ, μόλις στις 25 Νοεμβρίου 2024, ενώ έχει ψηφιστεί από το Υπουργικό Συμβούλιο Τον Δεκέμβριο του 2023.
Η πρόθεση της Κυβέρνησης να συνενώσει τις 125 ΔΕΥΑ που λειτουργούν σε όλη την χώρα σε μόλις 15-30 διαδημοτικές, με στόχο όπως λέγεται από την πολιτική ηγεσία, την ενδυνάμωσή τους η επίτευξη οικονομίας κλίμακας, ώστε οι διαδημοτικές επιχειρήσεις να περιορίσουν σημαντικά τα κόστη τους.
Ωστόσο, προκύπτουν πολλά ερωτήματα από την πλευρά της ΚΕΔΕ, αλλά και των εργαζομένων, αναφορικά με τον πραγματικό στόχο της Κυβέρνησης. Ήδη από τον Μάρτιο του 2024, η ΚΕΔΕ, παρουσίασε την δική της πρόταση μεταρρύθμισης για μία δημόσια πολιτική ύδρευσης και αποχέτευσης, ενώ και στο Συνέδριο του περασμένου Νοεμβρίου, συζητήθηκαν οι προτάσεις των Δήμων, καταλήγοντας σε διαδημοτικές συνεργασίες σε εθελοντική βάση.
Συνοπτικά λοιπόν, τα ερωτήματα λοιπόν που εγείρονται από το υπό-διαβούλευση νομοσχέδιο αφορούν:
Πως θα επιτευχθεί εξοικονόμηση πόρων όταν οι ήδη υποστελεχωμένες ΔΕΥΑ θα πρέπει να διαθέσουν προσωπικό για την στελέχωση των κεντρικών υπηρεσιών του νέου Φορέα;
Η μετακίνηση πόρων (ανθρώπινων, μηχανημάτων, κ.λ.π.) προς τις Κεντρικές Υπηρεσίες, μήπως θα δημιουργήσει «έκπτωση» στις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους καταναλωτές που καλύπτονται σήμερα από τις ΔΕΥΑ;
Τι θα γίνει με τους δημοτικούς υπαλλήλους των 147 Δήμων που δεν λειτουργεί σε αυτούς κάποια ΔΕΥΑ και οι υπάλληλοι αυτοί απασχολούνται και σε άλλες υπηρεσίες των Δήμων αυτών;
Το επιχείρημα της Κυβέρνησης ότι θα θεσπιστεί μηχανισμός αποτροπής μελλοντικών οφειλών από τους καταναλωτές, αντικρούεται με το ερώτημα, γιατί δεν δημιουργείται ένας τέτοιος μηχανισμός για τις υφιστάμενες ΔΕΥΑ;
Επιπλέον των παραπάνω ερωτημάτων, παρατηρούμε ότι δεν έχει προηγηθεί καμία αναλυτική μελέτη η οποία να καταγράφει συνολικά τα προβλήματα της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης και ειδικότερα των ΔΕΥΑ και των Δήμων και να τεκμηριώνει ότι οι νομοθετικές ρυθμίσεις που προγραμματίζονται τα επιλύουν. Δεν έχει υποβληθεί καμία πρόταση από την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) με μέτρα για τη διασφάλιση της επιχειρησιακής λειτουργίας του συνόλου των παρόχων υπηρεσιών ύδατος.
Τέλος, στην έκθεση του περασμένου Μαρτίου, η ΚΕΔΕ επισημαίνει ότι, δημιουργούνται μεγάλα προβλήματα ως προς την αξιοποίηση των συγχρηματοδούμενων προγραμμάτων, των οποίων η προγραμματική περίοδος έχει πλέον εισέλθει στο τέταρτο έτος. Εκτιμάται ότι από το ΕΣΠΑ 2021 – 2027 πρέπει να χρηματοδοτηθούν έργα της τάξης του 1,2 δις €.
Η οικονομική αυτοτέλεια των ΔΕΥΑ είναι καθοριστική για την υλοποίηση έργων υποδομής και προφανώς οι υποχρεωτικές συγχωνεύσεις θα οδηγήσουν αργά ή γρήγορα, στην πλήρη ιδιωτικοποίηση του νερού.